Toruń, 23.07.2015 r.
Szanowny Pan
Grzegorz Schetyna
Minister Spraw Zagranicznych
Szanowny Panie Ministrze
Mimo upływu prawie ćwierczwiecza od uwolnienia się Polski spod jarzma reżimu komunistycznego oraz rozpadu Związku Sowieckiego i Układu Warszawskiego, wciąż wiele bolesnych spraw pozostanie nierozwiązanych. Jedną z nich jest wyjaśnienie i ujawnienie wszystkich okoliczności Zbrodni Katyńskiej, w tym pełne zidentyfikowanie sprawców zbrodni, a także doprowadzenie do uznania przez społeczność międzynarodową popełnionej przez Sowietów Zbrodni Katyńskiej, jako zbrodni ludobójstwa i zbrodni wojennej ze wszystkimi tego skutkami natury prawnej i odszkodowawczej. Obecny stan rzeczy powoduje, że wiele cennych inicjatyw bądź informacji mogących po należytym zweryfikowaniu pomóc w postępie prac nad wyjaśnieniem wszystkich okoliczności Zbrodni Katyńskiej jest niewykorzystywanych bądź marnotrawionych.
Kilka miesięcy po tragedii smoleńskiej przedstawiciele prezydenta Aleksandra Łukaszenki mieli nieoficjalnie zaoferować stronie polskiej dokonanie wymiany. Za uwolnienie Siergieja Monicza, skazanego za szpiegostwo przeciw Polsce, byli gotowi przekazać Polsce tzw. Białoruską Listę Katyńską. Jako historyk wiem jakim przełomem dla śledztwa byłoby otrzymanie tej listy. Inicjatywa ta została jednak zlekceważona przez pańskiego poprzednika, Radosława Sikorskiego, który wówczas kierował Ministerstwem Spraw Zagranicznych. Dlatego kieruję do Pana Ministra, również jako historyka, to pismo z nadzieją, że zainteresuję się Pan tą sprawą okazując w ten sposób szacunek pomordowanym i ich rodzinom, domagających się wyjaśnienia tej zbrodni wojennej.
W związku z powyższym zwracam się do Pana Ministra z prośbą o udzielenie odpowiedzi na poniższe pytania:
- Dlaczego Ministerstwo Spraw Zagranicznych zlekceważyło ofertę wymiany szpiega Siergieja Monicza na tzw. Białoruską Listę Katyńską? Czy były jakieś dodatkowe obwarowania dotyczące wymiany, na które nie mogła przystać strona polska?
- Jakie konkretnie dokumenty zachowały się w centrali MSZ oraz depesze pochodzące z Ambasady RP w Mińsku na Białorusi zawierające dane i informacje o okolicznościach złożenia przez stronę białoruską propozycji wymiany szpiega Siergieja Monicza na tzw. Biłoruską Listę Katyńską ?
- Kto imiennie z urzędników MSZ oraz Ambasady RP w Mińsku decydował o pozostawienie propozycji strony białoruskiej bez odpowiedzi ?
- Czy wyjdzie Pan do strony białoruskiej z propozycją ponowienia tej oferty wymiany?
- Co zrobi Pan Minister, aby otrzymać od strony białoruskiej tzw. Białoruską Listę Katyńską, która mogłaby wiele pomóc w wyjaśnieniu tej zbrodni wojennej?
z wyrazami szacunku
dr Zbigniew Girzyński
